Ακολουθεί πρώτη παράθεση των συμπερασμάτων από το ερωτηματολόγιο εφαρμογής προγραμμάτων μαθητικού υπολογιστή ανά μαθητή το οποίο μοιράστηκε στους συμμετέχοντες του εργαστηρίου.

Οι υπεύθυνοι των προγραμμάτων που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο είναι δάσκαλοι σε τάξεις δημοτικού και στη πλειοψηφία, άνδρες, 46-55 ετών.  Η ενασχόληση τους με τις 1:1 πρωτοβουλίες προέρχονται από προσωπικά κίνητρα και σε κάθε περίπτωση συνοδευόταν από ενθουσιώδη υποδοχή της ιδέας υιοθέτησης υπολογιστών στην τάξη. Η διεύθυνση του σχολείου υποστηρίζει την ένταξη των υπολογιστών, ενώ μικρό σχετικά είναι ενδιαφέρον των υπόλοιπων εκπαιδευτικών του σχολείου για τη συγκεκριμένη δράση. 

Η αγορά των υπολογιστών χρηματοδοτήθηκε από προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας, από ιδιωτική χρηματοδότηση και σε μία περίπτωση από πρόγραμμά χρησιδανεισμού.  Οι αρχικές δυσκολίες, οι οποίες ξεπεράστηκαν στην συντριπτική τους πλειοψηφία,  περιελάμβαναν την περιορισμένη γκάμα λογισμικού ή λογισμικό με περιορισμένες δυνατότητες, την αρχική οργάνωση της τάξης και την εξασφάλιση τεχνική υποστήριξη, την ενσωμάτωση του φορητού υπολογιστή στη ροή του μαθήματος, ζητήματα ασφάλειας στο διαδίκτυο, ακτινοβολίας, και διαθέσιμου εύρους των συνδέσεων στον διαδίκτυο. 

Οι δάσκαλοι βρίσκουν αρκετά περιθώρια στο αναλυτικό πρόγραμμα ώστε να εντάξουν τους υπολογιστές με επιτυχία στη διδασκαλία τους. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων οι δάσκαλοι συνήθως εναλλάσσουν τον τρόπο παρουσίασης μεταξύ ατομικής και συλλογικής επίδειξης. Στην ίδια λογική επιτρέπουν στους μαθητές τους να δουλεύουν είτε ατομικά στο δικό τους ρυθμό είτε μεμονωμένα αλλά σε συγκεκριμένο ρυθμό. Οι υπολογιστές χρησιμοποιούνται κυρίως στα Μαθηματικά/Γεωμετρία και τη Γλώσσα.

Τις περισσότερες φορές οι δάσκαλοι κάνουν χρήση σεναρίων που ετοίμασαν οι ίδιοι. Αρκετά συχνά όμως χρησιμοποιούν και περιεχόμενο του ΥΠΔΒΜΘ ή και σενάρια που εντοπίζουν σε άλλες διαδικτυακές πηγές. Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών πιστεύει πως η χρήση εκπαιδευτικών σεναρίων είναι πολύ χρήσιμη και υποβοηθητική της διδασκαλίας τους ακόμη και όταν τα σενάρια αυτά έχουν δημοσιευθεί από άλλους εκπαιδευτικούς. Σπάνια, όμως, προχωρούν στη διδασκαλία από κοινού στην ίδια τάξη ως μέλη της ομάδας των φορητών υπολογιστών, την παρατήρηση των τάξεων άλλων εκπαιδευτικών και τη δραστηριοποίηση σε συνεργατικές δραστηριότητες μέσα απο διαφορετικές τάξεις και ηλικιακές ομάδες 

Σε περιπτώσεις που έπρεπε να αναζητήσουν βοήθεια για τη χρήση των φορητών υπολογιστών οι δάσκαλοι συνήθως προσέτρεχαν σε συναδέλφους, φίλους, ακόμη και ειδικούς εκτός σχολείου. Δευτερευόντως απευθύνονταν σε συναδέλφους εκπαιδευτικούς στο δικό τους σχολείο ή και σε μαθητές με επαρκείς γνώσεις.

Αποκρίθηκαν 8 σχολεία, μοιρασμένα μεταξύ αστικών κέντρων και κωμοπόλεων/αγροτικών περιοχών. Τα προγράμματα 1:1 που εφάρμοσαν αφορούσαν κυρίως τις τάξεις του Δημοτικού (Α’ - ΣΤ’, με συχνότερη την Ε’) και συνήθως ομάδες των 16 ατόμων. Ένα σχολείο επέκτεινε τα προγράμματα αυτά και στις 3 τάξεις του Γυμνασίου. Το ίδιο σχολείο εφάρμοσε τα εν λόγω προγράμματα σε μεγάλο πλήθος μαθητών (1100). 

Οι υπεύθυνοι των προγραμμάτων ήταν δάσκαλοι - στη συντριπτική τους πλειοψηφία άνδρες - συνήθως 46-55 ετών,  με προϋπηρεσία μοιρασμένη μεταξύ 5 έως 10 και 10 έως 20 ετών, έμπειροι χρήστες πληροφορικής με εμπειρία άνω των 6 ετών στη χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία. Οι περισσότεροι είναι συχνότατοι χρήστες υπολογιστών, smartphones, συσκευών αναπαραγωγής μουσικής και  τηλεόρασης. Λιγότεροι χρησιμοποιούν συχνά ηλεκτρονικούς αναγνώστες βιβλίων και σπανιότερα ψηφιακές κάμερες. Η χρήση μηχανών αναζήτησης και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο αποτελούν την κυριότερη αιτία ενασχόλησης με τους υπολογιστές. Έπονται η δημιουργία ιστολογίων, η επεξεργασία φωτογραφιών και η ανάγνωση ηλεκτρονικών βιβλίων.

Οι περισσότεροι δεν θεωρούν τον εαυτό τους early adopter αλλά ούτε ακολουθούν τις τάσεις της πλειοψηφίας. Τα σχολεία των περισσοτέρων βρίσκονται σε προχωρημένο ή τουλάχιστον μέσο επίπεδο σε σχέση με τη χρήση ΤΠΕ. Η ενασχόληση των δασκάλων με τις 1:1 πρωτοβουλίες προερχόταν συνήθως από προσωπικά κίνητρα και σε κάθε περίπτωση συνοδευόταν από ενθουσιώδη υποδοχή της ιδέας υιοθέτησης υπολογιστών στην τάξη. 

Οι δάσκαλοι βρίσκουν αρκετά περιθώρια στο αναλυτικό πρόγραμμα ώστε να εντάξουν τους υπολογιστές με επιτυχία στη διδασκαλία τους. Θεωρούν ότι το σχολικό περιβάλλον, η μορφή της τάξης και τα διαθέσιμα έπιπλα, είναι ήδη ικανοποιητικά ώστε να γίνεται επιτυχημένα η χρήση υπολογιστών. Ταυτόχρονα δηλώνουν πως υπηρετούν σε σχολεία τα οποία στηρίζουν παιδαγωγικά τη διαδικασία και παρέχουν την ανάλογη τεχνική, αρκετές φορές και θεσμική υποστήριξη. Το όραμα του σχολείου σχετικά με τη χρήση ΤΠΕ παίζει ουσιαστικό ρόλο για την επιτυχημένη έκβαση τέτοιων προγραμμάτων Στα συγκεκριμένα παραδείγματα η διεύθυνση του σχολείου υποστήριζε ενεργά την ένταξη των υπολογιστών.

Αξιοσημείωτο είναι το μικρό σχετικά ενδιαφέρον των υπόλοιπων εκπαιδευτικών του σχολείου για τη συγκεκριμένη δράση. 

Η χρήση υπολογιστών συνεπάγεται περισσότερη διαχείριση μέσα σε μια σχολική τάξη. Η προσεκτικότερη προετοιμασία είναι απαραίτητη. Οι μισοί εκπαιδευτικοί αναγνωρίζουν τη διατάραξη της παραδοσιακής ροής του μαθήματος και την “αναστάτωση” που προκύπτει. Παρόλα αυτά η συντριπτική πλειοψηφία κατανοεί τα οφέλη της χρήσης ΤΠΕ και είναι ικανοποιημένη από την επιτυχημένη ένταξη των τεχνολογιών αυτών σε σχέση με τις εφαρμογές, το λογισμικό και το διαθέσιμο περιεχόμενο στα ελληνικά παρά τον σχετικά περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο για την επεξεργασία των δραστηριοτήτων και την προκαλούμενη αύξηση φόρτου εργασίας των ιδίων. Αρκετές φορές υποστηρίζονται από συναδέλφους τους με παραδείγματα και δράσεις.

Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων οι δάσκαλοι συνήθως εναλλάσσουν τον τρόπο παρουσίασης μεταξύ ατομικής και συλλογικής επίδειξης. Στην ίδια λογική επιτρέπουν στους μαθητές τους να δουλεύουν είτε ατομικά στο δικό τους ρυθμό είτε μεμονωμένα αλλά σε συγκεκριμένο ρυθμό. Συχνά οι μαθητές καλούνται να παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε ολόκληρη την τάξη, δουλειά που αρκετές φορές έχει παραχθεί σε ομάδες. 

Οι υπολογιστές χρησιμοποιούνται συνήθως σε ποσοστό που πλησιάζει το 50% του μαθήματος. Περιελάμβαναν OLPC XO, PC Compatibles σε διάφορες μορφές και Intel Classmate και συνηθέστερα δεν ανήκουν στους ίδιους τους μαθητές και παραμένουν υπό φύλαξη στο σχολείο όταν δεν χρησιμοποιούνται.

Αν και τις περισσότερες φορές το μέγεθος και η ποιότητα της οθόνης, το trackpad και γενικότερα η ανθεκτικότητα του υπολογιστή είναι επαρκή, το μέγεθος του ίδιου του υπολογιστή και του πληκτρολογίου κρίνονται ως μη ικανοποιητικά Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η διάρκεια ζωής της μπαταρίας και  η ταχύτητα του επεξεργαστή θεωρούνται προβληματικές. 

Οι δάσκαλοι για να προετοιμάσουν τις σχολικές δραστηριότητες χρησιμοποιούν συνήθως τον υπολογιστή τους μόνοι στο σπίτι χωρίς να αποκλείονται συνεργασίες με εκπαιδευτικούς του ιδίου ή και άλλων σχολείων. Κατά την προετοιμασία αυτή σχεδιάζουν κυρίως ατομικές και συνεργατικές εργασίες που θα πραγματοποιηθούν μέσα στην τάξη. Οι υπολογιστές χρησιμοποιούνται κυρίως στα Μαθηματικά/Γεωμετρία και τη Γλώσσα. Λιγότερο στην Γεωγραφία, την Ιστορία, τα Καλλιτεχνικά, τη Φυσική και τη Λογοτεχνία.

Εκτός από τη χρήση των υπολογιστών μέσα στην τάξη έχουμε σε πολλές περιπτώσεις καθημερινή χρήση προβολικών συστημάτων, διαδραστικών πινάκων και του ανάλογου εκπαιδευτικού λογισμικού. Σπανιότερα γίνεται χρήση συσκευών αναπαραγωγής μουσικής, tablets και ψηφιακών βιβλίων καθώς αυτά δεν είναι συχνά διαθέσιμα στα σχολεία. Η χρήση σταθερών υπολογιστών μέσα στην τάξη είναι συνήθως συνδεδεμένη με την παράλληλη χρήση των υπολοίπων μέσων(π.χ. διαδραστικός πίνακας) την αποθήκευση τυχόν εργασιών των μαθητών και την πρόσβαση στο σχολικό δίκτυο. 

Το εκπαιδευτικό περιεχόμενο που χρησιμοποιείται είναι τις περισσότερες φορές δυναμικό, αρκετές στατικό και σπανιότερα διαδικτυακές πηγές όπως: Ιφιγένεια, αποθετήριο του Β επιπέδου, e-γεωγραφία, e-υλικό, eclass, προγράμματα Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, e-yliko και διάφοροι σχετικοί ιστότοποι του ΠΙ και του Υπουργείου Παιδείας.

Τις περισσότερες φορές οι δάσκαλοι κάνουν χρήση σεναρίων που ετοίμασαν οι ίδιοι. Αρκετά συχνά όμως χρησιμοποιούν και περιεχόμενο του ΥΠΔΒΜΘ ή και σενάρια που εντοπίζουν σε άλλες διαδικτυακές πηγές (π.χ http://users.sch.gr//salnk/didaskalia/fract_c/fract_c_index.htm, όπως και παραπάνω). Η σχετική ιστοσελίδα του Υπουργείου digitalschool.minedu.gov.gr είναι γνωστή στην  πλειοψηφία των δασκάλων, όμως σε γενικές γραμμές περίμεναν να είναι εμπλουτισμένη με περισσότερους πόρους και υλικό.

Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών πιστεύει πως η χρήση εκπαιδευτικών σεναρίων είναι πολύ χρήσιμη και υποβοηθητική της διδασκαλίας τους ακόμη και όταν τα σενάρια αυτά έχουν δημοσιευθεί από άλλους εκπαιδευτικούς Τα σενάρια επιτρέπουν στους δασκάλους να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν διαφορετικούς τρόπους εργασίας με τους υπολογιστές. Δεν είναι όμως πάντα αρκετά εύκολο να βρεθούν έτοιμα τα κατάλληλα σενάρια.

Σε περιπτώσεις που έπρεπε να αναζητήσουν βοήθεια για τη χρήση των φορητών υπολογιστών οι δάσκαλοι συνήθως προσέτρεχαν σε συναδέλφους, φίλους, ακόμη και ειδικούς εκτός σχολείου. Δευτερευόντως απευθύνονταν σε συναδέλφους εκπαιδευτικούς στο δικό τους σχολείο ή και σε μαθητές με επαρκείς γνώσεις.

Οι συχνότερες ενέργειες από την αρχή του προγράμματος για τους δασκάλους περιλάμβαναν τη συζήτηση για την επιλογή των διδακτικών πόρων και την ανταλλαγή εκπαιδευτικού περιεχομένου για φορητούς υπολογιστές με τους συναδέλφους τους. Σπανιότερα περιελάμβαναν τη διδασκαλία από κοινού στην ίδια τάξη ως μέλη της ομάδας των φορητών υπολογιστών, την παρατήρηση των τάξεων άλλων εκπαιδευτικών με σκοπό παροχή της ανάλογης ανατροφοδότησης και τη δραστηριοποίηση σε συνεργατικές δραστηριότητες σε διαφορετικές τάξεις και ηλικιακές ομάδες (π.χ., ερευνητικές εργασίες, eTwinning).

Η εμπειρία του προγράμματος επέτρεψε στους δασκάλους να αποκτήσουν καλύτερη εικόνα για το πώς μπορούν να εντάξουν τους υπολογιστές στην τάξη και να χρησιμοποιούν μεγαλύτερη ποικιλία εκπαιδευτικών πόρων. Απέκτησαν επίσης τη δυνατότητα να εναλλάσσουν μεταξύ χρήσης και μη ΤΠΕ στην τάξη τους και να αξιολογούν καλύτερα πότε αυτές είναι απαραίτητες. Εχουν σχετικά ισχυρότερη κινητοποίηση και είναι αρκετά καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να συνεργαστούν με άλλους εκπαιδευτικούς και να συντονίσουν διαθεματικές διδασκαλίες.

Στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι δάσκαλοι που συμμετείχαν στα προγράμματα ενδιαφέρονται να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τους υπολογιστές το επόμενο διάστημα και θα πρότειναν τη χρήση τους σε συναδέλφους τους.  

Στα θετικά της εμπειρίας οι δάσκαλοι περιλαμβάνουν τον αυξημένο ενθουσιασμό, κινητοποίηση και συμμετοχή των μαθητών καθώς και τον εμπλουτισμό και εξατομίκευση της διδασκαλίας μέσα στην τάξη. Στα αρνητικά συμπεριλαμβάνονται κυρίως τα συχνά τεχνικά προβλήματα των υπολογιστών όπως και η απειρία των παιδιών σε συνεργατικού ύφους δραστηριότητες. Οι καλύτερες ανταμοιβές για τους δασκάλους ήταν η ευκαιρία κατάρτισης σε νέους τρόπους διδασκαλίας και περισσότερο κινητοποιημένοι μαθητές.

Οι περισσότεροι δάσκαλοι συμφωνούν πως από την έναρξη του προγράμματος οι μαθητές συχνότερα ερευνούν ένα θέμα από μόνοι τους, επιλέγουν τις δικές τους “ερευνητικές” περιοχές και αναθεωρούν τη δική τους εργασία.  Αρκετά συχνά μάλιστα διδάσκουν τους συμμαθητές τους και εργάζονται συχνότερα σε ομάδες. 

Αρκετά συχνά οι διδάσκοντες αντιμετώπισαν τεχνικά προβλήματα με τον εξοπλισμό τα οποία προήλθαν από τον αδέξιο χειρισμό των υπολογιστών Συχνές ήταν και οι βλάβες που σχετίζονταν με το λογισμικό και την απόδοσή του. Τα προβλήματα με τη σύνδεση στο διαδίκτυο (ύπαρξη πρόσβασης και ταχύτητα) ή ζητήματα ασφάλειας κατά τη χρήση του ήταν σπανιότερα όπως αντίστοιχα και προβλήματα με τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας των υπολογιστών. Θέματα με κλοπή εξοπλισμού ήταν ακόμη σπανιότερα. Συχνότερα παρουσιαζόταν το φαινόμενο μεταφόρτωσης μη κατάλληλου περιεχομένου από τους ίδιους τους μαθητές. Συχνό παράπονο από την πλευρά τον μαθητών αφορούσε την εξοικείωση τους με τη χρήση του πληκτρολογίου 

Σημαντικότερες προϋποθέσεις ένταξης και χρήσης των υπολογιστών στην τάξη θεωρούνται οι διαθέσιμες υποδομές και ο χρόνος προετοιμασίας του εκπαιδευτικού στο σπίτι. 

Οι εκπαιδευτικών θεωρούν πως για καλύτερη διαχείριση ανάλογων δράσεων θα πρέπει να έχει προηγηθεί σοβαρή σχεδίαση για την οργάνωση της τάξης και του εκπαιδευτικού περιεχομένου, να υπάρχει διάθεση για αλλαγές στη διδακτική μεθοδολογία, τεχνική κατάρτιση πάνω στους υπολογιστές και εμπιστοσύνη στους μαθητές για την χρήση του φορητού. Η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών της έρευνας ενδιαφέρετε να λαμβάνει μέρος σε 1:1 δραστηριότητες παιδαγωγικής και να αποτελεί μέρος ομάδας υποστήριξης εκπαιδευτικών που θα συμμετέχουν σε παρόμοια προγράμματα. 

Οι μισοί εκπαιδευτικοί ήταν ενήμεροι για την ύπαρξη του δικτύου. Ως κύρια παρατήρηση θέτουν την εντονότερη ενεργοποίησή του. 

Αποτελέσματα και απαντήσεις ερωτηματολογίου: http://goo.gl/TK7eM