Γραφή Ελληνικών σε περιβάλλον Linux

Γραφή Ελληνικών σε περιβάλλον Linux

Γραφικό περιβάλλον Χ11

Το πρόβλημα γραψίματος ελληνικών σε X11 έχει λυθεί οριστικά. Για ένα ιστορικό των ατόμων που βοήθησαν στο έργο αυτό δείτε παρακάτω σε αυτήν τη σελίδα. Τα σχετικά αρχεία ρυθμίσεων είναι ήδη εγκατεστημένα σε όλες τις πρόσφατες εκδόσεις του X11.

Ενδεχομένως ωστόσο να υπάρχει πρόβλημα στην ενεργοποίηση τους επειδή υπάρχουν διάφορες επιλογές:

Ρύθμιση στο /etc/X11/XF86Config (ή /etc/X11/XF86Config-4)
Εκτέλεση του

  /usr/X11R6/bin/setxkbmap -layout 'us+el' -model pc105 -option 'grp:alt_shift_toggle'

μια φορά στην αρχή της συνεδρίας και η ενναλαγή γίνεται με ‘Alt-shift’.

Χρήση του KXkb σε KDE.

Κονσόλα (μονοτονικό, βασική μέθοδος)

Γενικά η διανομή πρέπει να εκτελεί τα παρακάτω αυτόματα μέσω των αρχείων ρυθμίσεων στο /etc/init.d/keytable.

                o Στα /etc/sysconfig/{i18n, keytable} πρέπει να υπάρχουν οι σωστές ρυθμίσεις.

Σε κάπως αρχαιότερες διανομές που έχουν το πακέτο ‘consolechars’, μπορείτε να εκτελέσετε τα παρακάτω:

(Μια φορά εκτελέστε: # gunzip /lib/kbd/keymaps/i386/qwerty/gr.kmap.gz)
 
 echo "Setting up greek support..."
 /usr/bin/consolechars -f iso07.f16
 /usr/bin/consolechars -m trivial.trans
 /usr/bin/loadkeys gr
 echo "Resetting terminal..."
 echo -ne "\033(K\033)K" >/dev/tty
 exit 0

Σε νέες διανομές (Red Hat 8.0, κτλ) υπάρχει το πακέτο kbd το οποίο υποστηρίζει την απεικόνιση γραμματοσειρών Unicode στην κονσόλα.

o Οι γραμματοσειρές της κονσόλας (μορφή .psf) πρέπει να περιέχουν τον κωδικό Unicode μαζί με κάθε χαρακτήρα που περιέχουν.

                      o Οι νέες διανομές περιέχουν τέτοιες ανανεωμένες γραμματοσειρές.

Πολυτονικό και κονσόλα

Στη κονσόλα γενικά απεικονίζονται μόνο 256 χαρακτήρες.
Με μια ειδική μέθοδο, τώρα είναι δυνατόν να απεικονιστούν 512 χαρακτήρες.

           o Αυτό γίνεται με τη χρήση του bit της έντασης (ή χρώματος;) στον καθορισμό του χαρακτήρα
           o Αυτό σημαίναι ότι σε κατάσταση 512 χαρακτήρων, δεν υπάρχει δυνατότητα καθορισμού έντασης (χρώματος;)

Αυτές οι 512 θέσεις μπορούν να φορτωθούν με οποιαδήποτε γραμματοσειρά, για να απεικονίσουν το κατάλληλο υποσύνολο του Unicode.
512 χαρακτήρες είναι αρκετοί για την απεικόνιση πολυτονικού κειμένου (όπου να υπάρχουν και θέσεις για αγγλικά)
Ο Λευτέρης Δημητρουλάκης έφτιαξε μια τέτοια γραμματοσειρά που είναι διαθέσιμη στο ELLAK.gr/Αρχεία.
Δείτε παρακάτω το νεώτερο κείμενο από το Λευτέρη.
Για τη δοκιμή ότι όλα πάνε καλά, δείτε το δοκιμαστικό κείμενο της Αποκάληψης του Ιωάννη

             # less revelation.txt

Λεπτομέρειες

Η ενεργοποίηση γίνεται ως εξής:

  $ unicode_start
  $ loadkeys utf-mGr.map
  $ setfont mpGr.psf

Το πέρασμα στα ελληνικά γινεται με το αριστερό Alt. Επειδή δεν δουλεύουν νεκρά πλήκτρα σε UTF-8, τα τονούμενα είναι Alt+CtrlL+i (π.χ. για το γιώτα) ενώ τα διαλυτικά με AltGr (δεξ. Alt) και τα διαλυτικά τόνος με AltGr+CtrlR . Για τα κεφαλαία προσθέτουμε στα παραπάνω shift.

Κλείδωμα στα ελληνικά γινεται με το πάτημα ενός από τα δύο MS πλήκτρα που βρίσκονται αριστερά και δεξιά των Alt και AltGr αντιστοίχως, οπότε πληκτρολογούμε με τους παραπάνω συνδιασμούς χωρίς το Alt.

Ξεκλείδωμα με πάτημα ξανά ενός MS πλήκτρου.

Οι σπάνιοι χαρακτήρες αρχαϊκό κόππα, σαμπί, δίγαμα και κεραυνόμορφο κόππα βγαίνουν με AltGr+ (q,w,g,k). Οι κεφαλαίοι με shift+AltGr+ (q,w,g,k). Το σήμα του ευρώ με AltGr+$ .

Μεμονομένοι unicode χαρακτήρες εμφανίζονται ως εξής:

Με πατημένο το AltGr πληκτρολογούμε το δεκαεξαδικό κωδικό του χαρακτήρα

στο keypad και μετά αφηνουμε το AltGr.

Τα δεκαεξαδικά ψηφία A,B,C,D,E και F αντιστοιχούν

κατά σειρά στα πλήκτρα Num-Lock,/,*,-,+,Enter που περιβάλλουν τα αριθμητικά πλήκτρα του keypad.

Δοκιμή:

1F4B= Όμικρον κεφαλαίο δασεία βαρεία.
1FAA= Ωμέγα κεφαλαίο ψιλή βαρεία προσγεγραμμένη.

Σημείωση:

Για να μη μπερδευτεί το κέλυφος δείνουμε cat μετά Enter και μετά πληκτρολογούμε ελληνικά. Επανερχόμαστε στο κέλυφος με AltGr+CtrlR+c από μη κλειδωμένο πληκτρολόγιο. Δοκιμή έγινε επίσης με τον ed μια και δεν έχω vi.

Η γραμματοσειρά mpGr είναι unicode και καλύπτει τις περιοχές 0000...007E, 0370...03FF και 1F00...1FFF.

Τα αρχεία utf-mGr.map και mpGr.psf είναι διαθέσιμα για όποιον θέλει να δοκιμάσει.

Επικοινωνία: Δημητρουλάκης

Ιστορικό υποστήριξης γραφής ελληνικών σε X11

    Από: 	Βασίλης Βασαΐτης <vasilis στο femanet τελεία com τελεία br>
    Θέμα: 	Re: Greek fonts
    Ημερομηνία: 24 Oct 2002 18:23:39 -0300
   
   (έγινε επεξεργασία του γράμματος για εμφάνιση στο HLP από το Σίμο Ξενιτέλλη)
   
     Λοιπόν, έχουμε και λέμε. Η πρώτη φορά που εμφανίστηκε υποστήριξη για
    εισαγωγή ελληνικών χαρακτήρων στα XFree86, ήταν στην έκδοση 4.0.2. Η
    υποστήριξη αυτή δεν ήταν προσπάθεια Ελλήνων· αντίθετα, ο Pablo
    Saratxaga ήταν αυτός που δημιούργησε και συνεισέφερε τα σχετικά
    αρχεία, programs/xkbcomp/symbols/gr [2] (όπως λεγόταν το αρχείο για το
    xkb αρχικά, και μάλλον πιο σωστά) και nls/Compose/iso8859-7. Η
    υποστήριξη αυτή πρέπει να ήταν αρκετά σωστή, αλλά προσωπικά ουδέποτε
    είχα την ευκαιρία να την δοκιμάσω.
   
     Παράλληλα με την συνεισφορά αυτή, την οποία εμείς δεν γνωρίζαμε,
    είχε σχηματιστεί η λίστα i18ngr, από το φθινόπωρο του 2000, και είχαν
    αρχίσει οι πρώτες προσπάθειες για την παραγωγή των κατάλληλων
    ρυθμίσεων για τα ελληνικά στα XFree86. Αν θυμάσαι, όλα ξεκίνησαν από
    δύο μηνύματα στη linux-greek-users, ένα δικό σου [0] και ένα δικό μου
    [1], που δήλωναν την ανάγκη να υπάρξει ενσωματωμένη υποστήριξη στα
    XFree86. και όχι patches που να κυκλοφορούν από εδώ κι από εκεί (μια
    μόδα που δυστυχώς συνεχίζεται μέχρι σήμερα).
   
     Η πρώτη έκδοση του αρχείου el για το XKB προσφέρθηκε από τον Κώστα
    Γεωργίου <gewrgiou@imbc.gr>, σε αρκετά πρώιμη μορφή, και κατόπιν
    τελειοποιήθηκε από μένα. Το αρχείο Compose παράχθηκε από τη
    συνδυασμένη προσπάθεια εμένα και του Παναγιώτη Κατσαλούλη. Ο Παναγιώτης
    ήταν αυτός που ανέλαβε να στείλει τα αρχεία αυτά στο XFree86 project,
    και τελικά συμπεριλήφθηκαν στην έκδοση 4.1.0, ως programs/xkbcomp/symbols/el
    και nls/Compose/iso8859-7, έγινε δηλαδή μετονομασία του αρχείου του
    XKB. Τα αρχεία αυτά πλέον παραμένουν με την ίδια ονομασία μέχρι
    σήμερα.

     Στην έκδοση 4.2.0 υπήρξε μία μόνο μικρή βελτίωση του αρχείου Compose
    από εμένα, που το έκανε πλέον πιο πλήρες (καλύπτει πια όλο το σύνολο
    χαρακτήρων ISO-8859-7) και χωρίς λάθη. Επίσης, στην έκδοση αυτή
    συμπεριλήφθηκε ένα γενικό αρχείο Compose για UTF-8, που επέτρεπε,
    μεταξύ άλλων, την εισαγωγή ελληνικού κειμένου και σε αυτό το σύνολο
    χαρακτήρων.
   
     Αντίθετα, στην έκδοση 4.3.0, που θα είναι και η επόμενη, αναμένονται
    σημαντικές εξελίξεις. Καταρχήν, η έκδοση αυτή θα έχει ένα
    εξειδικευμένο αρχείο Compose για UTF-8 για την ελληνική γλώσσα
    (nls/Compose/el_GR.UTF-8), που επιτρέπει την εισαγωγή όλων των
    προκαθορισμένων χαρακτήρων των πολυτονικών ελληνικών που υπάρχουν αυτή
    τη στιγμή στο Unicode. Επίσης, αντίστοιχα υπάρχει ένα καινούριο αρχείο
    el, με δυο καινούριες παραλλαγές· μία που δημιουργεί ορισμένους
    συνδυασμούς πλήκτρων με το AltGr ("extended"), και μία που είναι
    ειδικά φτιαγμένη για την εισαγωγή πολυτονικού κειμένου ("polytonic").

    > Για το γράψιμο πολυτονικού, τι πρέπει να κάνω;

     Να έχεις τα αρχεία που έχω φτιάξει εγώ για αυτό τον σκοπό [4], και
    να ενεργοποιήσεις την XkbVariant "polytonic", με τα προγράμματά σου να
    τρέχουν σε UTF-8 locale. Σε παραπέμπω στο αρχικό μου μήνυμα [5] επί
    του θέματος.

[0] http://lists.hellug.gr/pipermail/linux-greek-users/2000-September/089132.html

[1] http://lists.hellug.gr/pipermail/linux-greek-users/2000-September/089138.html

[2] Τα ονόματα είναι όπως αυτά συναντώνται στον πηγαίο κώδικα του XFree86, όχι στο δέντρο της εγκατάστασης.

[3] http://cvsweb.xfree86.org/cvsweb/ για εύκολη web πρόσβαση.

[4] Πρόσφατα πληροφορήθηκα ότι η τελευταία έκδοση του Mandrake, έχοντας «τραβήξει» την τελευταία έκδοση των XFree86, περιέχει αυτά τα αρχεία εξ ορισμού.

[5] http://lists.hellug.gr/pipermail/i18ngr/2001-November/000886.html