1. Εισαγωγή

Στην εποχή μας η χρήση χωρικών πληροφοριών γίνεται ολοένα και περισσότερο μέρος της δραστηριότητας μιας μεγάλης γκάμας επιχειρήσεων, επαγγελματιών και ιδρυμάτων. Ο αυξανόμενος όγκος αυτών των χωρικών πληροφοριών οδήγησε στην ανάπτυξη συστημάτων που να είναι σε θέση να τις αποθηκεύσουν, διαχειριστούν και ανακτήσουν (να υποβάλουν ερωτήματα) με αποτελεσματικό τρόπο. Ανάμεσα σε αυτού του είδους τα συστήματα συγκαταλέγονται και οι Χωρικές Βάσεις Δεδομένων (ΧΒΔ). Ένα τέτοιο σύστημα είναι η χωρική βάση δεδομένων που αποτελείται από την βάση δεδομένων PostgreSQL και την επέκταση χωρικών λειτουργιών PostGIS. Τα λογισμικά αυτά τείνουν να χρησιμοποιούνται μαζί με ένα Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών Γραφείου, συνήθως το QuantumGIS, προκειμένου να επιτρέπεται η οπτικοποίηση των δεδομένων και η επέμβαση σε αυτά σε γραφικό περιβάλλον. Συνολικά το σύστημα που αποτελείται από τα παραπάνω λογισμικά επιτρέπει μία πλήρη γκάμα λειτουργιών αποθήκευσης, διαχείρισης και ανάκτησης χωρικών δεδομένων.

Ο παρών οδηγός έχει σαν σκοπό να εξοικειώσει τον χρήστη με τις βασικές λειτουργίες του παραπάνω συνδυασμού λογισμικών. Αυτό θα γίνεται με την βήμα προς βήμα ανάπτυξη της λειτουργίας των επιμέρους στοιχείων και την παράθεση παραδειγμάτων λειτουργίας. Αρχικά περιγράφεται σύντομα ο τρόπος λειτουργίας των Χωρικών Βάσεων Δεδομένων και των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών γραφείου. Έπειτα παρατίθενται πληροφορίες για τα λογισμικά PostgreSQL, PostGIS, QuantumGIS και περιγράφεται ο τρόπος εγκατάστασης τους. Στην συνέχεια περιγράφονται οι βασικές λειτουργίες εισαγωγής, διαχείρισης και ανάκτησης δεδομένων με έμφαση στην χρήση χωρικών τελεστών. Στο τελευταίο μέρος του οδηγού γίνεται αναφορά στην χρήση διαδικαστικών γλωσσών στις χωρικές βάσεις δεδομένων και συγκεκριμένα στην γλώσσα PL/pgSQL που χρησιμοποιείται στην PostgreSQL. Δίνονται δύο απλά παραδείγματα δημιουργίας στοιχείων ελέγχου (συνάρτηση, σκανδαλιστής) με την χρήση της γλώσσας PL/pgSQL.

Ο οδηγός υποστηρίζεται από εκπαιδευτικά δεδομένα που είναι διαθέσιμα στην τοποθεσία: http://www.ellak.gr/workshop_postgis.zip. Όλες οι εντολές command line, SQL και PL/pgSQL που περιλαμβάνονται στον παρόντα οδηγό βρίσκονται στο αρχείο workshop.txt ενώ τα αρχεία shapefiles (*.shp) που χρησιμοποιούνται για εισαγωγή δεδομένων βρίσκονται στον φάκελο SHP.